GOGOLEWO - Alt Jugelow - Astra28 - Strona HOBBYSTYCZNA

STRONA HOBBYSTYCZNA
Przejdź do treści

Menu główne:

GOGOLEWO - Alt Jugelow

TURYSTYKA > Okolice SŁUPSKA > Schowek wsie

Gminę wiejską Gogolewo, od południa oraz wschodu, otacza pradolina rzeki Skotawy oraz rzeczka Graniczna. Była to zasiedlona wieś, w której pozostała jeszcze resztka majątku szlacheckiego. Obszar gminy składał się głównie z pól, bagien oraz Gogolewskiego Lasu (Staatsforst). Ze Słupska prowadziła tu szosa przez Głobino, aż do Podkomorzyc.

Przynależne miejscowości:


Powierzchnia gminy:
Ludność (17.05.1939 r.):
Liczba gospodarstw rolnych:
Ilość budynków mieszkalnych (1925 r.):
Siedziba Urzędu:
Siedziba USC:
Siedziba Żandarmerii:
Siedziba Sądu:
Starosta (1931 r.):
Burmistrz (1937 r.):
Najbliższa stacja kolejowa:
Szlak kolejowy:
Poczta:
Ostatni adres:

3 oddalone zagrody dworskie (Alt Jugelow-Eichberg)

1265 ha
349
77
39
Łupawa
Łupawa
Łupawa
Słupsk
Noftz
gospodarz Leo Noftz
Budowo (7,5 km)
Słupsk-Budowo (wąskotorówka)
Gogolewo
Gogolewo poczta Potęgowo

Historia

Z historycznego punktu widzenia Gogolewo było wsią wielodrożnicą. Jest to druga, najstarsza w Powiecie Słupskim miejscowość, po raz pierwszy wymieniona w dokumentach w 1229 r., w dokumencie księcia Barnima I. Książę Barnim I wraz ze swoją matką potwierdzili nadanie Gogolewa zakonowi joannitów, które poczynili jego dziadek i ojciec. Od XIII do XV w. Gololewo w dokumentach wymieniane jest jako: Gogolow (1229 r.), Gughelow (1440 r.), Gugelow (1490 r.), Gughelowen (1496 r.). W 1507 r. po raz pierwszy użyta została niemiecka nazwa Jugelow. Według historii rodu von Zitzewitz, Gogolewo jest najstarszą posiadłością rodową, która już od XIV w. należała do tego rodu. W 1488 r. Joachim von Zitzewitz wykupił zastawioną miejscowość i założył gogolewską linię rodu. W 1523 r. w dokumentach wymieniany był Marten Citzeuitze tho Guggelow. Miejscowość przez wiele stuleci pozostawała w rękach tego rodu.

Rejestr własności rolnych zawierał w 1717 r. następujące wpisy:

Właściciele - Otto Friederich, Gerd Richard, Arnd Friederich, Hanß Heinrich, Gevettern, von Zitzewitz,

Chłopi - Jon Zanowski, Jürk Jahke, Hanß Haß, Jürk Zanowski, Michel Neumann, Kubi Gahke, Barthus Nofce, Jürgen Gruntz, Hanß Gruntz, Pawel Nofce, Peter Nofce, Michel Rosin, Benedict Arndt, Jacob Nofce, Jürgen Nofce, Bartus Nofce,

Koseci - zatrudnieni na stałe w folwarku - Jürk Gahke, Woyk Gientz, Michel Hingst, Jürgen Redeel.

Według Brüggemann'a w 1784 r. w
Gogolewie był folwark, mieszkało dwunastu chłopów, dwóch najemnych kosetów, nauczyciel - razem 29 dymów.


Majątek ziemski Gogolewo


Na początku XIX w. Gogolewo należało do Friedrich von Zitzewitz, który w sposób niezawiniony doprowadził do złego stanu majątku. W 1829 r. przekazał cały swój majątek swojemu jedynemu synowi Friedrichowi. Niestety on również nie był w stanie utrzymać majątku Gogolewo i Gogolewko w swoich rękach i w 1837 r. majątek zakupił za kwotę 48 tys. talarów niejaki Herrn Frankenstein. W taki oto sposób dobra te przechodziły kolejno z rąk do rąk. Wielkie, 839-ha gospodarstwo, znajdowało się kolejno w następującym władaniu: Sievert (od 1859 r.), Paweł Sievert (1910 r.) oraz Gerhard Heymann (1924 r.). Majątek został częściowo zasiedlony w 1928 r. W 1938 r. Diedrich Heymann był właścicielem pozostałości (294 ha) majątku. Posiadał on 182 ha ziemi ornej, 5 ha łąk, 10 ha upraw wierzby, 55 ha lasu, 38 ha nieużytków i dróg oraz 1 ha obszarów wodnych. Heymann posiadał 30 sztuk bydła i 10 koni. W 1945 r. majątek należał do Dietricha Modrow.


Rolnictwo
W 1939 r. wieś składała się z folwarku oraz 43 gospodarstw, których wielkość przedstawiała się następująco:
  • 14 gospodarstw o wielkości od 0,5 do 5 ha,
  • 4 gospodarstwa o wielkości od 5 do 10 ha,
  • 14 gospodarstw o wielkości od 10 do 20 ha,
  • 11 gospodarstw o wielkości od 20 do 100 ha.
W ostatniej przed końcem wojny księdze adresowej wymieniono następujących chłopów:
  • Bernhard Albrecht 22 ha,
  • Eduard Bottin 35 ha,
  • Franz Dubberke 20 ha,
  • Max Gohs 20 ha,
  • Fritz Marske 33 ha,
  • Bernhard Marzke 32 ha,
  • Erich Marzke 20 ha,
  • Hermann Nagel 26 ha,
  • Karl Timmrock 25 ha,
  • Karl Töpper 20 ha,
  • Friedrich Warschkow 20 ha.
Większość z nich posiadała aż po 3 konie, 2 do 7 sztuk bydła oraz od 10 do 15 świń. Średni podatek gruntowy na terenie Gogolewa wynosił 4,22 DM/ha przy średniej całego Powiatu Słupskiego rzędu 5,95 DM/ha.

Handel i rzemiosło

W Państwowej Księdze Adresowej na lata 1941-42 znajdował się wpis informujący o dwóch sklepach budowlanych: Paula Damaschke oraz Ericha Höppner.

Kościół

Wszyscy mieszkańcy byli ewangelikami. W 1925 r. we wsi było zanotowanych dwóch katolików. Gogolewo należało do parafii Łupawa i obwodu kościelnego Słupsk-Stare Miasto.

Szkoła

W 1932 r. w Dwustopniowej Szkole Ludowej (Volksschule) był nauczyciel obu klas oraz łącznie 67 uczniów. Nowa szkoła, jednoizbowa z pracownią i zabudowaniami gospodarczymi została oddana do użytku 4 lipca 1937 r. Nauczycielem był Reinhold Reinke.
Rok 1945 - Zakończenie wojny i masowe wysiedlenia

Krótko przed 1945 r., kiedy zbliżała się Armia Czerwona, mieszkańcy Gogolewa i pobliskich miejscowości próbowali ratować się ucieczką. Kierowali się przez Dąbrówno w kierunku Wargowa, gdzie kolumna została rozproszona. Część mieszkańców próbowała schronić się w lasach pradoliny.

8 marca 1945 r. Rosjanie zajęli Gogolewo. Weszli oni z kierunku Motarzyna i Kotowa ostrzeliwując Motarzyńskie Wzgórza. Spowodowało to, że w godzinach 21:00-22:00 jedna ze stodół stanęła w płomieniach. Pomimo iż w stodole schroniło się wielu mieszkańców, nikt nie zginął. Burmistrz Leo Nofzt został zatrzymany przez Rosjan i słuch o nim zaginął.

Wielkanocą 1945 r. Rosjanie zabrali z majątku bydło (do Kotowa) oraz trzodę (do Żarkowa k/Podola Małego). 1 lipca 1945 r. we wsi pojawiło się 30 dowódców Radzieckich, którzy rozebrali i wywieźli do Słupska młyn Kauffmann & Sommerfeldt. W styczniu i w lutym 1946 r. w majątku ubito około 2000 owiec.

Po wyjściu wojsk Radzieckich do Gogolewa zaczęli napływać Polacy. Pierwszych 13 rodzin osiedliło się 10 października 1946 r. Rozpoczęła się wtedy również akcja masowych wysiedleń ludności niemieckiej. Akcja wysiedleńcza zakończyła się 6 grudnia 1946 r.

Kartoteki Niemieckie wskazują, że 190 osób wyjechało do RFN oraz 94 wyjechały do NRD. Alt Jugelow zostało przemianowane na Gogolewo.

W czasie wojny zanotowano następujące straty: 20 poległych, 14 zabitych cywili, 23 zaginionych "w niewyjaśnionych okolicznościach".
Zapraszam na Facebook'a
Napisz do mnie:
astra28@wp.pl
Wróć do spisu treści | Wróć do menu głównego