Koleje Słupskie - Stolpetalbahn - STB - Astra28 - Strona HOBBYSTYCZNA

W Powiecie Ziemskim Słupsk, największym z powiatów w Prusach, już od dawna planowano uzupełnienie sieci kolejowej własnymi liniami, ponieważ poznano korzyści płynące z rozwoju kolejnictwa dla obszarów wiejskich. Spółka STB otrzymała zlecenie od Lenz & Co. na zbudowanie linii normalnotorowej ze Słupska do Dębnicy Kaszubskiej (Rathsdamnitz). STB miała niewielkie problemy z nabyciem gruntów, ale przy wykorzystaniu prawa do wywłaszczenia już 15 stycznia 1894 r. byli właścicielami całego gruntu. 15 sierpnia 1894 r. oddano do użytku 18,9 km długości linię kolejową. Początkowo kursowały 2 lokomotywy parowe, 3 wagony osobowe oraz 9 wagonów towarowych - platform.

Prócz linii do Dębnicy Kaszubskiej Spółka STB prowadziła również 1,84 km długości linię dojazdową w Słupsku. Linia ta łączyła stację STB Słupsk z ulicą Poznańską (Bütower Chaussee) i została oddana do użytku 12 maja 1903 r. Linia miała na celu połączenie Miejskiej Gazowni ze składami drewna. Od 1909 r. STB miała w zarządzie 300 m odcinek łączący Stację STB Słupsk z dworcem kolei państwowych. Pociągi składały się najczęściej z 3 wagonów osobowych. Przed I wojną światową trasę do Budowa przemierzały pociągi trzy razy dziennie. W 1911 r. zanotowano przewóz 100 tysięcy pasażerów oraz ponad 112 tysięcy ton różnorodnych towarów.

W 1913 r. trwała budowa kolejnej linii kolejowej na południu powiatu. Miała ona prowadzić ze Słupska w kierunku Czarnej Dąbrówki (Schwarz-Damerkow). Niestety okazało się, że pierwszy odcinek długości 6,5 km nie przynosił oczekiwanych zysków, a dodatkowo prowadzone działania wojenne przerwały ten projekt.

Obok STB, w której Powiat miał 41 % udziałów, działała na tym terenie, od 1897 r. jeszcze jedna firma Stolper Kreisbahn. Powiat miał w tej drugiej spółce około 66 % kapitału założycielskiego. Bardzo naturalnym, zatem stała się potrzeba połączenia linii obu spółek, jednakże ze względu na różne wysokości udziałów w obu spółkach Powiat musiał prowadzić długoletnie negocjacje z innymi akcjonariuszami. Ostatecznie Walne Zgromadzenia Wspólników obu spółek musiały zgodzić się na takie połączenie. Jako ostatnia zgodę wyraziła Spółka STB - 11 grudzień 1929 r. - równocześnie podwyższając kapitał zakładowy z 1,2 do 4,2 mln Marek. Przypuszczalną datą połączenia obu linii kolejowych jest 1 styczeń 1930 r.

Silnik spalinowy - Bussing 06 - osiągał moc 90 PS przy 1000 obr./min i przekazywał napęd za pomocą mechanicznej skrzyni biegów firmy Zahnradfabrik Friedrichshafen. Wagon posiadał 10 miejsc siedzących 2 klasy oraz 44 miejsca 3 klasy. Bez kłopotu mógł ciągnąć dodatkowy wagon. Koszt wagonu to 79930 Marek. Wagon użytkowany był od maja 1926 r. bez większych usterek. Jedynie skrzynia przekładniowa musiała być wykonana niezbyt dokładnie, ponieważ w czasie użytkowania wagonu kilkakrotnie wymieniano koła zębate.

Pani Cläre Willer opisuje przejażdżkę linią STB następującymi słowami: "Jasny, wczesnoletni dzień - dworzec znajduje się w gorącym słońcu. Kilku podróżnych przysiadło w cieniu niewielkiej hali na swoich bagażach. Również mała ławeczka jest zajęta. W końcu, sapiąc nadjeżdża pociąg. Szukam sobie miejsca przy oknie, ponieważ wiem, że podróżować będziemy przez cudowną okolicę. Kolejarze szybko odprawiają pociąg, mijamy stację, zakłady mięsne i ostatnie zabudowania. W powietrzu unosi się zapach łąk. Słupia błyska w słońcu i tak bardzo chciałoby się dołączyć do kąpiących się. Wjeżdżamy do Lasku Południowego (Waldkatze) - wokoło jodły, świerki, młode buki, brzozy i leśna dzicz. Zawsze mi się to podobało. Na małym przystanku w lesie ubywa kilku pasażerów, którzy udają się do pobliskiej osady przy koszarach, a może mają do załatwienia zupełnie co innego ... Krępa (Krampe), Lubuń (Labuhn), most drogowy na Słupi (Labuhnerbruck) z wolna mijają w oknach. Na łąkach i polach często widać odpoczywającą zwierzynę - sarny, zające - wszystko to stwarza niepowtarzalny klimat. Zwierzęta, co jakiś czas patrzą na pociąg, cięgle gotowe do ucieczki. Na chwilę się uspokajają i ponownie zaczynają żerować, stając się brązowymi kropkami na wszechogarniającej zieleni. Z lasu wynurza się na moment Skarszów (Scharsow) i ponownie ogarnia nas z każdej strony jego cień. Z daleka widać Dębnicę Kaszubską (Rathsdamnitz), gdzie ponad budynki wznoszą się kominy starej fabryki papieru. Dalej mijamy przystanek Starnice (Starnitz), przystanek Dobieszewo (Groß-Dübsow) oraz przystanek Jamrzyno (Jamrin) - wciąż sycąc oczy pięknem pomorskich lasów. Niestety mało, co znanego na terenie Niemiec. Wspaniałe buki często są tak srebrzysto-szare, że przypominają kamienne kolumny u bram do Domu Bożego. Czyż to jest tylko las ... Następna miejscowość - Motarzyno (Muttrin) położone jest na lekko pagórkowatym terenie i otoczone bezkresnymi polami. Na końcu naszej podróży znajdujemy się na małym, czystym dworcu w Budowie (Budow)".

Na linii kolejowej Słupsk-Budowo kursowały głównie pociągi osobowe z lokomotywami parowymi oraz autobusy szynowe oraz najwięcej pociągów towarowych z płodami rolnymi, a nawet całymi wozami ziemniaków w czasie jesieni. Wielu podróżnych, udających się do słupskich szkół i warsztatów, ochrzcili "swój" autobus szynowy wdzięcznym i pięknym imieniem "Laura". Przepiękną prowincję pomorską kolej na tej linii przemierzała w ciągu godziny.

W 1945 r. niemieckie kobiety i starsi mężczyźni zostali zmuszeni przez Rosjan do pospiesznego rozmontowywania szyn. Szyny i większość urządzeń została wywieziona do ZSRR. Jest to przynajmniej niezrozumiałe.